آنتوان دوسنت اگزوپری را تقریبا همه میشناسند. مخصوصا جملهی معروفش در کتاب شازده کوچولو که بارها با عکس خسرو شکیبایی شِیر شد :« تا آخر عمر در برابر کسی که اهلی کردی مسئولی».
خوب اگر کسی از این نویسنده فقط همین کتاب را خوانده باشد احتمال تصویری که از اگزوپری در ذهن دارد نویسندهای رمانتیک و عاشقپیشه است که در کنجی نشسته و درد فراق یار می کشد!
اما اگر به صفحه ویکیپدیای این شخص بروید اولین عکسی که از وی می بینید روبروی یک هواپیما خواهد بود. و خواهید دید که او در جنگ جهانی دوم خلبان ناوگان هوایی فرانسه بوده و (به نقل از منابع مختلف) ۸ تا ۱۰ عملیات جنگی انجام داده! در نهایت هم در یکی از همین عملیات ها کشته شد و لاشه هواپیمایش تا مدتها مفقود مانده بود.
اما برای شناخت بهتر آنتوان لازم است شاهکار بزرگش، کتاب «خلبان جنگ» را خوانده باشید. او از مشغلههای ذهنیاش در هنگام پروازها می گوید و جمله معروف شازده کوچولو را اینگونه کامل می کند: «هرکس، به تنهایی، مسئول همه است.»
نوشته را با قسمتی از کتاب خلبان جنگ تمام می کنم:
رفته رفته با فراموش کردن «انسان» اصول اخلاقی خود را به مسائل فرد محدود ساختیم. از هر فرد خواستیم که به فرد دیگر گزند نرساند. از هر سنگ خواستیم که به سنگ دیگر آسیب نرساند. و یقیناً وقتی سنگها در صحرا پراکنده افتادهاند، به یکدیگر آسیب نمیرسانند. اما به کلیسایی که میتوانستند بنا نهند و در عوض به یمن آن معنای خاصی پیدا کنند، زیان میرسانند.